Πολλές φορές έχει κατηγορηθεί η Χημεία ως υπεύθυνη για την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής μας, είτε με την μόλυνση του περιβάλλοντος, είτε με την ανάπτυξη των χημικών και βιολογικών όπλων, είτε με την νοθεία των τροφίμων και των ποτών. Θέλω να τονίσω, ότι η δημιουργία νέων χημικών ενώσεων ή η ποιστοποίηση ύπαρξης χημικών ενώσεων ποτε δεν χρησιμοποίθηκαν απο τους Χημικούς ενάντια στην φύση και στον άνθρωπο. Ο Χημικός παράγει γνώση και ο άνθρωπος που έχει γνώση σέβεται περισσότερο τον συνάνθρωπό του.
Άλλες ομάδες ανθρώπων με ελάχιστη ή καθόλου γνώση Χημείας χρησιμοποίησαν την Χημεία εις βάρος της ανθρωπότητος, π.χ. Δικτάτορες για την απόκτηση δύναμης μέσω των Χημικών ή Βιολογικών όπλων, ασυνείδητοι επιχειρηματίες με την αλόγιστη και χωρίς σεβασμό στο περιβάλλον βιομηχανική ανάπτυξη ή έμποροι ναρκωτικών για την απόκτηση εύκολου κέρδους χωρίς σεβασμό στην ανθρώπινη ύπαρξη.
Εμείς οι χημικοί καλούμαστε σήμερα να συνεισφέρουμε στη λύση των προβλήματων που ταλανίζουν την κοινωνία μας.
Επιτρέψτε μου επιγραμματικά να σημειώσω ορισμένες προτεραιότητες που ζητούν απάντηση.
1) ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. Δεν υπάρχουν οργανωμένα δύκτια μελέτης και έρευνας όλων των ρύπων, στερεών, υγρών ή αερίων. Τα πανεπιστήμια, τα ερευνητικά ινστιτούτα, υπηρεσίες των Δήμων και του Δημοσίου δρουν αποσπασματικά χωρίς συντονισμό και κυρίως με υλικοτεχνική υποδομή απαράδεκτη.
2) ΔΙΑΤΡΟΦΗ. Ο Χημικός έλεγχος ποιότητας τροφίμων και ποτών βρίσκεται μπλοκαρισμένος σε γραφειοκρατικούς μηχανισμούς ελέγχου του κυκλώματος είτε μέσω του ΕΦΕΤ είτε μέσω του Χημείου του Κράτους υπηρεσίες που δεν έχουν τις περισσότερες φορές την δυνατότητα να προσφέρουν υψηλής ποιότητας υπηρεσίες. Αν θέλουμε να διεκδικήσουμε μια θέση στις προηγμένης χώρες θα πρέπει όλα τα Χημεία του Κράτους σε ολόκληρη την χώρα να αποτελέσουν κύτταρα έρευνας και μελετών. Καθημερινά γίνονται απο τους συναδέλφους χημικούς χιλιάδες μετρήσεις που θα μπορούσαν να αποτελέσουν στοιχεία ερευνητικών μελετών της ποιότητας της ζωής μας. Δυστυχώς η αδιαφορία της πολιτείας για σύγχρονη δομή των υπηρεσιών αυτών με ανεπαρκή υλικοτεχνική υποδομή συντελεί στην πλημμελή προστασία του καταναλωτή.
3) ΥΓΕΙΑ. Οι επιπτώσεις των διαφόρων υλικών στην υγεία μας είναι σχεδόν άγνωστος για τους περισσότερους πολίτες και τις περισσότερες φορές χάνονται στα ψιλά γράμματα των διαφόρων συσκευασιών. Αυτοί την στιγμή κυκλοφορούν πάνω απο 30.000 προϊόντα που χρειάζεται ο καταναλωτής να γνωρίζει για την τοξικότητα τους και τον τρόπο χρήσης τους απο άποψη χημικού κινδύνου. Ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επισημάνει το πρόβλημα και αναζητεί τρόπους προστασίας του καταναλωτή. Θα πρέπει η εμπορία των χημικών τοξικών ενώσεων να γίνεται από εξειδικευμένους επιστήμονες Χημικούς. Όπως η εμπορία των φαρμάκων για λόγους προστασίας του πολίτη γίνεται από φαρμακοποιούς, η εμπορία των γεωργικών φαρμάκων απο Γεωπόνους και Χημικούς το ίδιο θα πρέπει να ισχύσει και για τα επικύνδινα Χημικά προϊόντα
4) Τέλος έχω αφήσει την ΠΑΙΔΕΙΑ την οποία υπηρετώ περίπου 30 χρόνια. Και επειδή ίσως γνωρίζω και καλύτερα το αντικείμενο θέλω να σας γνωρίσω ότι ποτέ η χημική παιδεία στην Ελλάδα δεν βρισκόταν σε χειρότερο επίπεδο. Η Χημεία είναι επιστήμη που έχει την δική της γλώσσα επικοινωνίας, τους χημικούς τύπους, και λογική, που απαιτεί ανάπτυξη της κρίσης και του προβληματισμού. Δυστυχώς στην Δευτεροβάθμια εκπαίδευση έχει υποβαθμιστεί τόσο πολύ το μάθημα της Χημείας, μάθημα που είναι βασικό συστατικό γνώσης τουλάχιστον 20 επιστημονικών τομέων, π.χ. Ιατρική, Φαρμακευτική, Γεωπονία, Βιολογία, Γεωλογία, Οδοντιατρική κλπ, που έχει ως συνέπεια την δημιουργία προβλημάτων κατανόησης και σε αυτούς τους επιστημονικούς τομείς. Η τριτοβάθμια εκπαίδευση από άποψη υλικοτεχνικής υποδομής βρίσκεται στην δεκαετία του 1960. Πως μπορούμε να εκπαιδεύσουμε επιστήμονες ανταγωνιστικούς στην Ευρώπη, όταν η βασική αποστολή των πανεπιστημίων, που είναι η μεταφορά τεχνογνωσίας απο τα Πανεπιστήμια στην κοινωνία δεν επιτυγχάνεται και σε πολλές περιπτώσεις έχει ανατραπεί; Πως μπορούμε να εκπαιδεύσουμε σωστά τους φοιτητές μας όταν η αδιαφορία της πολιτείας για την οργάνωση μεταπτυχιακών σπουδών είναι χαρακτηριστική; Σκεφτείτε ότι όλη η Ευρώπη έχει θεσμικό πλαίσιο λειτουργείας των μεταπτυχαικών σπουδών για πάνω απο 100 χρόνια και εμείς ΔΕΝ έχουμε θεσμικό πλαίσιο. Δισεκατομύρια ΕΥΡΩ της ΕΕ σπαταλώνται με ερασιτεχνικό τρόπο χωρίς να καταστεί δυνατόν να οργανωθούν ποιοτικές προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές.
5) Εμείς οι Έλληνες πρέπει να αναδείξουμε την ΠΟΙΟΤΗΤΑ ως κύριο συστατικό της προσωπικότητάς μας, διότι η ποιότητα για ένα μικρό λαό, όπως ο Ελληνικός λαός, είναι αυτή που μπορεί να αναδείξει την υπεροχή ενός λαού έναντι της ποσότητας που εύκολα μπορεί να παραχθεί απο πολυπληθείς λαούς. ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ για την υπομονή σας να με ακούσετε και επιτρέψτε μου τώρα να περάσουμε στις βραβεύσεις δύο συναδέλφων που με την προσφορά τους στην οικογένεια των χημικών έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην επιβίωση και πρόοδο του κλάδου μας. Τους κκ. Μπουτάρη Ιωάννη και Βασίλειο Τρουλλινό.